Đền Cửa Ông là một trong những ngôi đền linh thiêng nhất tại Quảng Ninh, thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham quan và cầu may mỗi năm. Vậy, đền Cửa Ông thờ ai?
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn câu trả lời chi tiết về vị thần được thờ tại đền Cửa Ông, cũng như những thông tin hữu ích khác về ngôi đền linh thiêng này. Hãy cùng Top Quảng Ninh AZ tìm hiểu xem đền Cửa Ông thờ ai bạn nhé!
1. Lịch sử đền Cửa Ông
Đền Cửa Ông tọa lạc tại tỉnh Quảng Ninh, là một di tích lịch sử lâu đời với hơn 700 năm tuổi. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, ngôi đền đã được trùng tu và tôn tạo nhiều lần để có được diện mạo như ngày nay.
Ban đầu, đền Cửa Ông chỉ là một thảo am nhỏ được dựng lên từ tranh, tre, nứa. Đến khoảng năm 1907 – 1916, đền được trùng tu lần đầu tiên. Sau đó, vào năm 1916, khu di tích được mở rộng thêm với việc xây dựng đền Thượng, đền Trung, đền Hạ và một ngôi chùa.
Trong những năm tiếp theo, đền Cửa Ông tiếp tục được tu bổ và tôn tạo. Năm 2014, quy hoạch tổng thể khu di tích được phê duyệt với diện tích 18,125ha. Đền Trung được xây dựng sau đó và hoàn thành vào năm 2017.
2. Đền Cửa Ông thờ ai?
Đền Cửa Ông Quảng Ninh thờ ai? Ban đầu, đền Cửa Ông chỉ thờ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng. Sau khi xây dựng thêm các khu đền Hạ, đền Trung, đền Thượng và chùa Cẩm Sơn, đền dần phối thờ thêm gia thất, các tướng lĩnh nhà Trần, Thiên Trung Long Mẫu, Tam tòa thánh Mẫu, …
Khu vực đền Hạ
- Đền Mẫu: Thờ tam tòa Thánh Mẫu (Mẫu Thượng thiên, Mẫu Thượng ngàn, Mẫu Thoải phủ), Ngọc hoàng thượng đế, Nam Tào, Bắc Đẩu, Tứ vị chầu bà, Ngũ vị tôn ông, Ông Hoàng Mười, Ông Hoàng Bơ, Ông Hoàng Bẩy.
- Đền Trung Thiên Long Mẫu: Thờ Trung Thiên Long Mẫu, ba cô, Cậu bé Cửa Suốt, cô bé Cửa Suốt.
Khu vực đền Trung
- Thờ Khâm Sai Đông Đạo Tiết Chế Hoàng Cần, người có công giúp dân dẹp giặc phương Bắc xâm lược.
- Thờ Sơn thần và Thủy thần.
Khu vực đền Thượng
- Gồm đền Thượng, đền quan Châu, đền quan Chánh, chùa và lăng mộ Trần Quốc Tảng.
- Đền Thượng: Thờ thần chủ là Quốc Khảo Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng, Cửu Thiên Vũ Đế Quốc Phụ Nhân Vũ Hưng Đạo Đại Vương cùng gia thất và các tướng lĩnh.
3. Sự tích đền Cửa Ông và vị thần chủ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng
Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng (1252 – 1313) là con thứ ba của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, vị anh hùng dân tộc vang danh muôn thuở. Trải dài lịch sử dựng nước và giữ nước, các vương triều Việt Nam luôn trọng dụng những vị tướng tài ba để trấn giữ vùng biên cương.
Sau chiến thắng vang dội chống quân Nguyên Mông lần thứ hai (1285), vua Trần Nhân Tông và Hưng Đạo Vương nhận thức rõ tầm quan trọng chiến lược của vùng biển đảo Đông Bắc. Chính vì vậy, vị tướng tài ba Trần Quốc Tảng được giao trọng trách trấn giữ vùng biên cương này.
Từ năm 1288 đến khi qua đời, phần lớn thời gian Trần Quốc Tảng giành cho việc trấn giữ vùng Đông Bắc. Do những công lao to lớn của ông mà vua Trần Anh Tông (đồng thời cũng là con rể của Trần Quốc Tảng), phong tước hiệu cho ông là Hưng Nhượng Vương.
Sử sách ghi chép lại những ngày cuối đời của Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng tại Cửa Suốt đầy huyền bí: Ba ngày sau khi đến Cửa Suốt, trời bỗng nổi giông tố dữ dội. Giữa mưa to gió lớn, sấm sét đùng đoàng, Hưng Nhượng Vương tìm thấy một phiến đá lớn và ngồi lên đó. Bỗng nhiên, sóng biển cuồn cuộn nổi lên, nước dâng cao ngập cả phiến đá. Phiến đá kỳ lạ ấy tự nổi lên trên mặt nước, và Hưng Nhượng Vương đã hóa thân ở đó vào ngày 16 tháng 8 năm 1311.
Mưa tạnh, gió lặng, dân chúng kéo đến xem thì thấy trên phiến đá có một cái mũ đá. Mũ đá trôi dạt theo dòng nước, đến ngày 1 tháng 9 năm ấy thì cập bến Hàm Giang, rồi trôi đến bờ sông xã Trúc Châu (tên tục là Vườn Nhãn). Đêm hôm đó, già trẻ, lớn bé trong xã đều mơ thấy một người mặc cân đai, áo mũ chỉnh tề, đứng ở đình làng và nói: “Ta là Gia Tướng nhà Trần, nay số đã hết, lại trở về đóng nơi đồn cũ giữ yên dân, nước”.
Hôm sau, dân chúng ra đình xem thì thấy một tảng đá và một mũ đá bên bờ sông. Phiến đá dài 5 thước 4 tấc, ngang 2 thước 3 tấc, có 5 màu huyền ảo như mây. Dân chúng làm lễ đón mũ đá về lập miếu thờ và tâu lên vua.
Vua Trần Minh Tông biết ơn công lao to lớn của Hưng Nhượng Vương, lại thấy sự linh ứng của ông nên truyền cho lập miếu thờ và phong ông làm Thượng đẳng Phúc Thần, ban 800 quan tiền công hàng năm để cúng tế vào bậc Nhà nước. Năm 1314, đúng một năm sau khi Trần Minh Tông lên ngôi, nhà vua đã truy tặng Trần Quốc Tảng chức Thái úy.
Kết luận:
Đền Cửa Ông không chỉ là điểm du lịch tâm linh thu hút du khách mà còn là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử quý giá. Các thần tích, thần sắc, sắc phong cho các vị thần tại đây là kho tư liệu quan trọng giúp thế hệ sau hiểu về quá trình dựng nước và giữ nước của triều Trần. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, di tích đền Cửa Ông vẫn giữ được những kiến trúc cổ kính và các pho tượng cổ có niên đại từ thế kỷ XIX.
Nhờ những giá trị đặc biệt đó, Đền Cửa Ông đã được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt, góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc.
